Deze liefde begon vele vele vele jaren geleden in Apenheul. Daar kom ik al vanaf mijn jeugd. Zie hier een oude foto van mij met mijn broertje, zusje en vader bij de toenmalige ingang en van mij met mijn broertje, zusje en moeder bij de doodshoofdaapjes. Ik ben het grootste kind. Dit was ergens tussen 1980 en 1983 volgens mij.

Het waren toen gewoon leuke gezinsuitjes. We gingen vaak met z'n allen op stap. Ook naar Beekse Bergen herinner ik me. En we bezochten diverse attractieparken. Verder gingen we met onze vader wekelijks zwemmen en boswandelingen maken in het weekend. Er was een prachtig bos buiten ons dorp: Pagnevaart.

Echte interesse voor een bepaalde diersoort -in het geval van Apenheul: apensoort- had ik als kind niet. Zoals volgens mij voor alle kleine kinderen, waren de doodshoofdaapjes wel het hoogtepunt toentertijd. Die liepen ook toen allemaal lekker los en kwamen af en toe bij je zitten.

Ik ben altijd van Apenheul blijven houden. Sinds 1998 heb ik er een abonnement/seizoenskaart. De jaren daarvoor kwam ik er ook af en toe.

Toen ik er als volwassene kwam, trokken de gorilla's me altijd heel erg. Zo'n hele grote groep, met een supermooie grote man en veel kindjes die met elkaar speelden ... dat was altijd echt genieten. Ik zat dan ook heel wat uurtjes bij ze te kijken; het was zo boeiend. Toen was het voor mij gewoon 'Bongo en zijn familie'. Ik hield me niet bezig met wie wie was. Daar had ik (raar maar waar) ook gewoon geen idee van eigenlijk. Ik sprak niet met andere bezoekers of verzorgers. Ik keek gewoon naar alle dieren in die tijd. Maar de gorilla's hadden iets, meer dan de andere dieren. Het waren van die relaxte mooie dieren. Dat waren de orang oetans ook wel en de bonobo's vond ik ook wel leuk, maar tja, die gorilla's .... Ik vond (en vind) ze geweldig!

Toen kwam er in 2010 een boekje onder mijn ogen genaamd 'Apenheul parkgids; de aap uit de mouw' waarin de foto's van de mensapen stonden met de namen erbij. Het heette:
- 'Mag ik voorstellen?' (bonobo's);
- 'meet and greet ... de orang oetans in Apenheul' en
- 'Wie is wie bij de gorilla'.
Toen werd er wat 'getriggerd' en nam ik me voor om te gaan leren de gorilla's uit elkaar te houden.

Hier een foto van drie uitgaven van dat boekje (van links naar rechts de uitgaven 2010, 2011 en 2012).

Ten tijde van dat boekje (eerste versie dus) woonden in de groep: Jambo, Lobo, Mintha, Mandji, Nemsi, Kisiwa, Gyasi, Mapasa, Wimbé en M'Fugaji. Ik vond het vrij simpel om ze uit elkaar te houden. Ze hadden allemaal een eigen gezicht. Alleen bij Mapasa en Wimbé kostte het iets meer moeite om ze uit elkaar te houden als ze niet bij hun mama zaten.

Tja, en toen ik wist wie wie was, toen sloeg de gorillagekte echt toe. Want ineens waren het niet meer alleen gorilla's, maar waren het individuen. Persoonlijkheden met hun eigen karakters enzo. In dat boekje stonden ook omschrijvingen van de diverse gorilla's. Toen leerde ik ze dus 'echt kennen'. Bongo was toen al een paar jaar dood en vervangen door Jambo trouwens.

Van 1992 tot begin 2011 bleef ik eigenlijk alleen maar naar Apenheul gaan; dat was 'het apenpark' en ik hield gewoon veel van die apen. Andere dieren .. tja, leuk, maar apen hè, die waren geweldig. En dan vooral gorilla's. Gelukkig kwam er op een gegeven moment toch een omslag en begon ik ook andere dierentuinen met gorilla's te bezoeken. Ik was benieuwd naar die groepen. Hier even een kleine opsomming daarvan:
- sinds maart 2011: Burgers' Zoo en Beekse Bergen*
- sinds april 2011: Blijdorp en GaiaZOO
- sinds juli 2011: Artis
- sinds januari 2015 (pas!): Zoo Krefeld (al was ik er 10 maanden eerder ook 1 keer)
- sinds januari 2016 (pas!): Zoo Antwerpen; daarvoor 1 keer per jaar**
- sinds juni 2018: Pairi Daiza

Dan blijft er nog 1 dierentuin in Nederland over met gorilla's. Dat is Ouwehands Dierenpark. Daar zit sinds 2013 een vrijgezellengroep. Helaas vind ik het verblijf voor bezoekers niet geschikt. Voor de gorilla's is het geweldig, dat wel. Maar er zijn maar amper ramen en ik kan de groep dus niet observeren. Als er iets gebeurt tussen 2 groepsleden en ze verdwijnen uit beeld, dan kan ik het niet meer volgen. Daar baal ik enorm van. Het zijn namelijk leuke jongens. Ik kom er daarom heel onregelmatig. Afgelopen jaren was ik er: 2013 2 x | 2014 1 x | 2016 2 x | 2017 4 x | 2018 2 x | 2020 2 x

Al snel leerde ik ook in andere dierentuinen de gorilla's herkennen en dat werd net zo'n feest als in Apenheul: het ging echt leven. Er zijn mensen die mij hierin herkennen; het wordt zo veel leuker als je weet wie wie is. Het is alleen moeilijk voor mij in Ouwehands, omdat ik daar dus zelden kom.

De meeste gorilla's ken ik inmiddels door en door; ik ken hun typische dingen en weet wat er gaat gebeuren als ze een bepaald iets gaan doen. Dat zijn dan vooral simpele dingen hoor. Om een voorbeeld te noemen dat de mensen laat walgen: poep eten. Als de volwassen gorilla's in Burgers' Zoo ergens opklimmen (vooral binnen, maar ook buiten) dan denken de mensen dat ze gaan spelen ofzo, maar ik weet dat ze dan hun behoefte gaan doen. De één doet dat net anders dan de ander. Een ander voorbeeld: als Bauwi (Burgers' Zoo) buiten op het eiland tussen 15.40 en 16.00 uur op gaat staan, dan weet ik dat hij gaat beginnen aan zijn 'rondje'. Hilarisch wel en sommige mensen kijken me aan van 'dat mens is gek' als ik ze vertel dat de gorilla's nu een wandeling over het eiland gaan maken onder leiding van de zilverrug. Zo stond er eens een Engels sprekend koppeltje naast me. De gorilla's waren allemaal (inclusief de kleintjes) aan het rusten. Ik hoorde ze zeggen dat er niks aan was en ze wilden gaan. Ik keek op mijn horloge en zag dat het 15.45 uur was. Ik zei ze in het Engels 'blijf even, zo meteen gaan ze opstaan en komt (en blijft) er actie'. Ze keken me dus aan met een blik van 'uh, juist ja ... lijkt me sterk'. Ze bleven echter wel. Ik vertelde ze wat over de groep en over de dagelijkse wandeling van Bauwi met vooral zijn kinderen rond 16.00 uur. En ja hoor, rond 15.56 uur stond hij op en keek hij naar zijn kinderen, die ook allemaal opstonden en daar gingen ze. Dat koppeltje was met stomheid geslagen.

Gorilla's ... ik hou van ze. Ze geven me rust. De laatste jaren wordt die rust helaas te vaak verpest door vervelende bezoekers, maar dat is een ander verhaal. Daarom gaat nu al heel lang standaard mijn mp3 speler met koptelefoon mee. Heerlijk! Ik ben ook gek op muziek, dus prima combi van twee hobby's. Vooral met enorme drukte luister ik muziek. De laatste jaren doe ik dat toch weer wat minder. De reden: ik vind het leuk om de mensen te vertellen hoe het nu echt zit met deze dieren. Ik heb dus bijna altijd een kaartje aan mijn tas hangen met daarop 'Wil je iets weten over gorilla's? Als je wilt kan ik je vraag beantwoorden'.

Om nog even terug te komen op de * in het lijstje hierboven: tot aan juli 2016 zat er alleen een vrijgezellengroep in het Safaripark. Die trokken (en trekken) me niet zo. Ik kijk wel bij ze, maar kan geen uren bij ze blijven staan zoals ik dat bij de familiegroepen wel kan. Sinds juli 2016 zit er dus een toen aanstaande en nu echte familiegroep.

En dan ** Zoo Antwerpen: daar kwam ik tot begin 2016 maar 1 keer per jaar. Ik werd er namelijk altijd intens verdrietig van de gorilla's. Van hun verblijf dan welteverstaan. Toen ik er echter op 31 december 2015 was en ik in gesprek raakte met verzorgers werd ik blij: de gorilla's en hun buren de chimpansees zouden eilanden krijgen!! Wat ontzettend gaaf. Het ontroerde me gewoon (en nog nu ik dit weer typ). Die eilanden zouden naar verwachting met Pasen 2016 klaar zijn. Maar zoals vaak met planningen liep het (enorm) uit; de verwachte opening was opgeschoven naar juli 2017. Het was en is een feest om de gorilla's op gras te kunnen zien na jaren alleen op beton geleefd te hebben.

'Een week zonder gorilla's is een week niet geleefd' is al een paar jaar het motto voor mij. En die weken zijn er gelukkig weinig. Ik heb ooit een lijstje gemaakt met mijn bezoeken (sinds ik meer doe dan alleen Apenheul dan!!). Weken dat ik niet bij gorilla's ben geweest zijn:

In week 1 tm 10 van 2011 ging ik nog niet naar dierentuinen behalve Apenheul, dat toen dicht was wegens wintersluiting. Dus vanaf week 11 ging ik andere dierentuinen in Nederland bezoeken.

Vanaf week 9 2017 tot en met week 11 2020 was het dus wekelijks (vaak meerdere) dierentuinen met gorilla's bezoeken. Toen kwam corona en begin maart 2020 moesten de dierentuinen verplicht dicht. Dat was voor een gorillafan als ik heel erg. Voor de dierentuinen zelf nog meer natuurlijk!

Op 10 maart 2020 was laatste mijn laatste dierentuinbezoek (Beekse Bergen). Op 8 mei 2020 was mijn eerste dierentuinbezoek weer. Daarvoor moest ik wel naar Duitsland. Ik bezocht toen Zoo Krefeld. Voor het eerst sinds de fatale brand van oudjaar (meer daarover bij diversen).

Gelukkig gingen de week erna ook de Nederlandse dierentuinen weer open en kon ik weer bij al mijn schatjes op bezoek. België (waar de boel dicht was sinds 14 maart 2020) duurde wat langer: ik kon pas 9 juni 2020 naar mijn allergrootste liefde, Amahoro. Die had ik 8 maart 2020 voor het laatst gezien.

Dierentuinen bezoeken in coronatijd ging super. Je moest dan wel een tijdslot reserveren en er waren allerlei maatregelen, maar ik heb er nooit moeite mee gehad. Het feit dat het stukken rustiger was (1 dierentuin uitgezonderd) was wel fijn. Heel vervelend voor de dierentuinen alleen (enorme verliezen).

Onbegrijpelijk was dan ook de nieuwe sluiting later in 2020. De dierentuinen hadden het allemaal zo goed geregeld. Maar toch moesten de dierentuinen in België per 1 november weer dicht en in Nederland per 15 december. En deze keer duurde het veel langer. Ik ben eerlijk: ik ben zwaar depressief geweest. Ik hoop dit nooit meer mee te maken.

Door deze verplichte sluitingen ivm corona moet ik bovenstaand lijstje 'weken zonder gorilla's' aanvullen met:

De dierentuinen in België gingen weer open vanaf 13 februari. Maar helaas, mensen van buiten België mochten het land niet in! Alleen om spoedeisende reden en daarvoor moest je dan een verklaring op eer bij hebben. Dit was een persoonlijke hel voor mij en ik had er moeite mee. Ik besloot om toch de gok te gaan nemen. Dan niet in die eerste week, want toen was het vakantie in België. Ik besloot de week erna de gok te nemen en ging 23 februari 2021 weer voor het eerst. Dat ging probleemloos en ik ben het blijven doen. Omdat Antwerpen zo dichtbij is durfde ik dat gewoon te doen; Pairi Daiza was een ander verhaal. Veel te ver weg. Daar heb ik dus langer mee moeten wachten. Ik ging voor het eerst weer 23 april 2021.

Voor Nederland was het langer wachten. Onbegrijpelijk, frustrerend. De plek waar alles goed geregeld was, mocht niet open. In alle bossen en natuurgebieden liepen de mensen elkaar voor de voeten. Ik ben zelfs een petitie gestart, maar ben mijn vertrouwen in onze regering daardoor nog meer verloren. Ze lieten pas wat erop horen toen de heropening bekend werd gemaakt. Schandalig.
Hoe dan ook, vanaf 19 mei 2021 mochten ook bij ons de dierentuinen weer open. De eerste die ik bezocht was GaiaZOO (19 mei).

Vanaf week 10 in 2021 was het dus weer wekelijks gorilla's bezoeken. Door omstandigen alleen niet in de laatste 2 weken van 2021 (ik heb echt geen idee meer waarom) en in week 3 van 2022 (toen heb ik even extra gewerkt omdat er onderbezetting was).

Buiten gorilla's zijn er natuurlijk nog meer mensapen. Daarover ook nog wat.

Jaren terug vond ik de bonobogroep in Apenheul ook heel interessant en was ik ook regelmatig bij ze te vinden. Vooral met slecht weer en (toen dat nog mocht) op de winterzondagen. Op den duur ben ik daarmee gestopt en ben ik kwijt wie wie is enzo. Af en toe wandel ik nog bij ze binnen, maar niet zoals voorheen. Het jammere is dat ze nu ook al vrij lang in twee groepen opgesplitst zijn.

De orang oetans zijn nu al enkele jaren mijn tweede favoriete apensoort. Net als de gorilla's zijn het rustige relaxte dieren, nog iets relaxter feitelijk. Ik bezoek vooral de groep in Apenheul en tot hun overlijden -voor het laatst de dag ervoor- de groep van Zoo Krefeld ook regelmatig. Zij zijn allemaal omgekomen bij de fatale brand op 1 januari 2020

En dan de andere grote mensaap: de chimpansees. Man, man, man, wat een boekwerken. Iedereen die me (goed) kent heeft me horen zeggen 'ik vind chimpansees niet leuk' of (sterker nog) 'ik haat chimpansees'. Dat is dus altijd zo geweest ... tot 30 juli 2017!

Wat ik niet leuk vind aan chimpansees is dat ze zo druk zijn en dat er zo vaak onrust en strijd is. De politieke spelletjes die er gespeeld worden en de vreselijke ruzies, vaak met enorme wonden tot gevolg. Daarom dat ik het krijsende onruststokers vond waar ik een hekel aan had. Ik moet zeggen dat de eerste chimpansees waar ik kennis mee maakte de groep uit Artis is. Altijd was (en is) er wel wat. Dat komt wellicht (deels) ook vanwege hun (veel te kleine) huisvesting? De chimpansees in Burgers' Zoo ontmoette ik als tweede. Een groepje 'oudjes' waar het wel rustiger was. Maar ook zei boei(d)en me niet. In Artis was ik trouwens wel weg van 1 chimpansee in het bijzonder: Amber. Wat een mooie en lieve chimpansees is dat!! Maar ik kijk maar amper bij ze.

Wat er veranderde op 30 juli 2017 is dat ik op verzoek van iemand foto's ging maken van de twee chimpanseegroepen in Beekse Bergen en toen zag ik dat die beide groepen heel relaxt waren. Ook was het leuk om daar de kleintjes te zien. Ook spelend met elkaar. Ik opende mijn hart voor chimpansees; het moet niet gekker worden. En sindsdien is het dus niet meer 'ik haat chimpansees'. Ik vind de twee groepen in Beekse Bergen leuk, de groep in het midden leuker dan die voorin. Dit komt vooral door de enorme ruimte die ze hebben denk ik. Ze kunnen elkaar uit de weg gaan. Op het moment van typen (oktober 2022) zijn er in die 2e groep 15 chimpansees, waaronder 3 kleintjes (Dembe, geboren op 28 maart 2020; Mees, geboren op 13 juni 2021 en Desi, geboren op 4 juni 2022).

Nou, dat was het eigenlijk wel zo'n beetje. Lang genoeg lijkt me. Applaus als je het tot hier gered hebt.

 
<- terug naar diversen